سندروم رودهی تحریکپذیر یا IBS چیست؟
سندروم رودهی تحریکپذیر یا IBS مشکل گوارشی شایعی است که حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد مردم به آن دچار هستند اما فقط ۱۵ درصد از این افراد به دنبال درمان آن میروند. این مشکل باعث درد شکم و ایجاد مشکلاتی در حرکات روده میشود. در بعضی از افراد دچار IBS حرکات روده افزایش پیدا کرده و اسهال میگیرند و در بعضی هم حرکات روده کاهش پیدا کرده و دچار یبوست میشوند. مشکل بعضی افراد هم مرتب بین اسهال و یبوست در حال تغییر است.
علائم سندروم رودهی تحریکپذیر:
- دلدرد و دلپیچه
- اسهال یا یبوست
- نفخ
- دفع گاز
این علائم در بعضی افراد با استرس یا خوردن بعضی از مواد غذایی افزایش پیدا میکند و دفع مدفوع باعث کاهش درد میشود.
تشخیص سندروم رودهی تحریک پذیر:
سندروم روده ی تحریک پذیر معمولا از جوانی شروع میشود و در خانمها شایعتر از آقایان است. آزمایش مشخصی برای تشخیص IBS وجود ندارد اما پزشک با توجه به علائم شما و با انجام ازمایشهایی میتواند مطمئن شود که شما مشکل دیگری به جز IBS نداشته باشید. مشکلات بسیاری هستند که میتوانند باعث ایجاد علائمی مشابه با IBS شوند. بنابراین مهم است که پزشک احتمالات دیگر را هم بررسی کند.
کارهایی که میتوانید برای بهتر شدن IBS انجام دهید:
- برای مدتی هر روز مواد غذایی که مصرف کرده اید، کارهایی که انجام دادید و احساسی که داشته اید را ثبت کنید. با انجام این کار میتوانید متوجه شوید که انجام چه کارها و یا خوردن چه موادی موجب بهتر شدن یا بدتر شدن علائم شما میشوند.
- در مرحله ی بعدی، خوردن خوراکیهایی که باعث تشدید IBS شما میشوند را کاهش دهید. بعضی از خوراکیها مثل لبنیات مخصوصا بستنی، حبوبات،انواع کلمها میتوانند علائم را شدیدتر کنند.
- فیبر بیشتری مصرف کنید. برای این کار میتوانید میوه و سبزیجات بیشتری مصرف کنید و یا از پودرها یا قرص های حاوی فیبر مثل موسیلیوم یا فایبرسل استفاده کنید. البته در بعضی افراد هم مصرف فیبر موجب ایجاد نفخ و ناراحتی میشود. در این صورت دوباره مصرف آن را کاهش دهید.
- ورزش کنید. ۳ تا ۵ روز در هفته بین ۲۰ تا ۶۰ دقیقه ورزش کنید.
درمان سندروم رودهی تحریک پذیر:
درمانی برای درمان قطعی IBS وجود ندارد اما داروهایی هستند که میتوانند علائم را کاهش دهند. اگر نیاز به دارو دارید، با مشورت با پزشک میتوانید متوجه شوید که چه داروهایی برای شما مناسب هستند. از آنجائیکه استرس و نگرانی هم میتواند IBS را شدیدتر کنند، روان درمانی و مشاوره هم میتواند کمککننده باشد. داروهایی که برای IBS استفاده میشوند شامل موارد زیر هستند:
- داروهای ضد اسهال
- داروهای ضد یبوست
- ضدافسردگیها: این داروها هنگام استفاده برای درمان IBS، با دوزی پایینتر از دوز درمانی افسردگی، تجویز میشوند و درد درد شکم را کاهش میدهند.
- داروهای ضد اسپاسم
- بعضی از آنتیبیوتیکها: که گاهی اوقات به بعضی از افرادی که اسهال و نفخ دارند کمک میکند.
- داروهای گیاهی مثل بابونه یا روغن گل مغربی میتوانند موثر باشند اگرچه تاثیر آنها هنوز ثابت نشده است.
- پروبیوتیکها: پروبیوتیکها باکتریهای مفید برای دستگاه گوارش هستند که در بسیاری از مشکلات گوارشی از جمله IBS استفاده میشوند. در بعضی افراد مبتلا به IBS تغییراتی در باکتریهای فلور دستگاه گوارش ایجاد میشود و باکتریهای مفید مثل لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم کاهش و باکتریهای مضر افزایش یافته اند. پروبیوتیکها با مهار رشد باکتریهای مضر، کاهش تولید گاز در روده ، کاهش حساسیت روده به تجمع گاز، کاهش التهاب، کاهش درد شکم به کاهش علائم کمک میکنند. هرچند مطالعات بیشتری برای تایید این موارد لازم است. بعضی از پروبیوتیکها حاوی مواد جانبی ای هستند که علائم شما را شدیدتر میکنند در این صورت بهتر است از پروبیوتیکهای مخصوص مثل bioIBS استفاده کنید. میتوانید برخی از مکمل های کمک کننده به سندروم روده تحریک پذیر را در اینجا مشاهده کنید.